Η ΔΛ Gallery παρουσιάζει την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2024 την ατομική έκθεση του Γιάννη Χρηστάκου με τίτλο "Στη Ρωγμή του Χώρου".

Κωδικοποιημένοι αυτοβιογραφικοί χάρτες, γεμάτοι λεπτομέρειες, σύμβολα, σουρεαλιστικές μεταστοιχειώσεις, οπτικές μεταφορές, αλληγορίες. Τα έργα του Γιάννη Χρηστάκου μας καλούν να περιπλανηθούμε στα δαιδαλώδη μονοπάτια του προσωπικού του σύμπαντος. Να το εξερευνήσουμε και να χαθούμε σε αυτό. Να νιώσουμε τη μαγεία του αγνώστου και της περιπέτειας σε έναν κόσμο ρευστό που συνεχώς μεταπλάθεται κοινωνικά, πολιτικά, γεωφυσικά.

Πρόκειται για εικαστικούς χάρτες που διαπλέκουν πραγματικά με αληθοφανή στοιχεία σε ένα αρμονικό αποτέλεσμα. Ζωγραφιές που μοιάζουν με αεροφωτογραφίες, παραπέμποντας σε τόπους αληθινούς. Χρησιμοποιούν αναγνωρίσιμους χαρτογραφικούς κώδικες. Η ακρίβεια και τεχνική δεξιοτεχνία τους, εσκεμμένα παραπλανάει και αποπροσανατολίζει τους θεατές. 

Οι πίνακες είναι απόρροια μιας επίπονης και ιδιαίτερα χρονοβόρας διαδικασίας σύνθεσης των οπτικών πληροφοριών. Και όμως, η φαινομενικά ορθολογιστική και συστηματική ταξινόμηση της ύλης αποδίδεται με αυθόρμητη, αυτόματη γραφή και με ελεύθερο, ανοιχτό πνεύμα. Η επιστημονική γνώση σμίγει με το ανεξάντλητο πεδίο του φαντασιακού, το βίωμα με την επιθυμία, η αλήθεια με το όνειρο και το ψέμα.

Όπως οι επαγγελματικοί χάρτες, έτσι και τα έργα του Χρηστάκου καταγράφουν μητροπόλεις, πόλεις και χωριά˙ ποτάμια, λίμνες, κοιλάδες, οροσειρές, βουνά˙ πολύπλοκα αστικά οδικά δίκτυα, περιφερειακούς επαρχιακούς δρόμους, σιδηροδρομικές γραμμές. Παρόμοιες εικόνες από τον αντικειμενικό κόσμο στοιβάζονται στο κινητό του για άμεση χρήση. Αποτελούν πηγή έμπνευσης και αντικείμενο μελέτης. Υλικό προς ονειροπόληση, σκέψη και επεξεργασία. Όπως τα στοιχεία της φύσης που συλλέγει εμμονικά.

Πρωτεύοντα ρόλο στα έργα παίζει η ιδέα της μεταμόρφωσης. Τα χαρτογραφικά σχήματα–ιχνογραφημένα με μολύβια– μαγικά μεταλλάσσονται σε ρίζες, κλαδιά, αγκάθια, φύλλα δέντρων και φυτών γεμάτα νευρώσεις. Σε ανθρώπινες αρτηρίες, νευρώνες, δενδρίτες και αποφυάδες. Ανακαλούν επίσης ρυτίδες, συγκροτώντας μια ποιητική αλληγορία για το πέρασμα του χρόνου και τη σημασία της μνήμης. Οι οπτικές μεταλλάξεις φέρνουν υποδόρια στο επίκεντρο την αλχημική συσχέτιση του ανθρώπινου οργανισμού ως ενός μικρόκοσμου που αντιστοιχεί στον συμπαντικό μακρόκοσμο. 

Οι άπειρες διακλαδώσεις των γραμμών απλώνονται σαν ιστοί αράχνης σε όλη την επιφάνεια. Αποτυπώνουν σημειώσεις μιας πλούσιας σε εμπειρίες και ταξίδια ζωής, δομώντας με ελάχιστα εκφραστικά μέσα την κρυπτογραφημένη αφήγηση. Εκτός από μολύβια, ο καλλιτέχνης αξιοποιεί ρητίνες με τις οποίες επικαλύπτει τμήματα των έργων, προσδίδοντας διάφανο όγκο και ματιέρα. Το υγρό γυαλί, σε στερεοποιημένη μορφή, κοφτερό σε ορισμένα σημεία, λειτουργεί συμβολικά ως έμμεσο σχόλιο για την καταστροφή του περιβάλλοντος.

Με τη χρήση πολύ λεπτού πινέλου και με επαναλαμβανόμενες κινήσεις σαν να κεντάει ή να ράβει, ο Χρηστάκος στερεοποιεί και λαδομπογιές. Συνθέτει με αυτές τρισδιάστατες γραμμές που δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι είναι αυτούσια, επικολλημένα χρωματιστά νήματα και κλωστές, ξεγελώντας και το πλέον πεπειραμένο μάτι. Μορφολογικά και εννοιολογικά παραπέμπουν σε "όξινες" σταγόνες βροχής, σε γρατζουνίσματα και αμυχές, σε ραφές και μπαλώματα.

Με πατέρα σταθμάρχη και μάννα μοδίστρα –στο ατελιέ του που είναι στο πρώην εργαστήριο ραπτικής της μητέρας του, χώρος εμποτισμένος με αναμνήσεις–, ο Χρηστάκος δημιουργεί γεωγραφικούς χάρτες που θυμίζουν παράλληλα περίτεχνες δαντέλες και έντεχνα κεντήματα. Συνομιλεί με το παρελθόν του ενώ βιώνει το παρόν και οραματίζεται το μέλλον. Τα φανταστικά τοπία του, πέραν από το να ξεναγούν τους θεατές σε αυτοαναφορικά μονοπάτια, σχολιάζουν υπογείως καυτά και καίρια θέματα: την κλιματική κρίση, τις ολέθριες επιπτώσεις των πολέμων, τις πληγωμένες πόλεις, τον αφανισμό κρατών, τις ακούσιες μετακινήσεις, τον βίαιο ξεριζωμό, τη ρευστότητα της ύπαρξης και των καταστάσεων.

Μπία Παπαδοπούλου
Ιστορικός Τέχνης, Επιμελήτρια Εκθέσεων

Εγκαίνια Έκθεσης: Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2024 και ώρα 20:30 με 23:30