Κύκλος εκθέσεων: Κι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; Μέρος 4

Το ΕΜΣΤ | Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει την έκθεση Shitty Disco, την πρώτη ατομική έκθεση στην Ελλάδα της διεθνώς καταξιωμένης Ιρανής καλλιτέχνιδας Tala Madani, που ζει και εργάζεται στο Λος Άντζελες. Συγκεντρώνοντας περισσότερα από σαράντα έργα ζωγραφικής και κινούμενου σχεδίου, η έκθεση αναδεικνύει μια σειρά θεμάτων που διατρέχουν το έργο της Madani τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.

Στο πολυεπίπεδο έργο της, η Madani δημιουργεί αινιγματικά σενάρια όπου ανθρώπινες φιγούρες αναπαριστώνται στις πιο ευάλωτες, προσωπικές, βίαιες, παράδοξες και παράλογες στιγμές τους. Ομάδες γυμνών, αδέξιων, μεσόκοπων αντρών που επιδίδονται σε αυτοκαταστροφικές πράξεις, μανάδες τυλιγμένες με περιττώματα, γιγάντια βρέφη και άλλες αρχετυπικές φιγούρες λουσμένες στα σωματικά τους υγρά γίνονται εκφραστές ενός σχολιασμού της αρχέγονης ανθρώπινης φύσης που ξεχειλίζει από πικρό σαρκασμό. Κινούμενη σταθερά μεταξύ αμεσότητας και αμφισημίας, η Madani αποδομεί παραδοσιακούς έμφυλους ρόλους και στερεότυπα σε μια προσπάθεια διερεύνησης των εκάστοτε δομών εξουσίας, της σεξουαλικότητας, της δυναμικής της ομάδας, των ριζωμένων στη δυτική σκέψη εξιδανικευμένων αντιλήψεων περί οικογένειας και του τρόπου κατασκευής των ταυτοτήτων.

Αντλώντας συχνά από το εικαστικό ιδίωμα των κινουμένων σχεδίων, οι χαρακτήρες της Madani αυτο-υπονομεύονται, αψηφούν τους νόμους της φυσικής και καταφεύγουν σε μια βία υπερβολικά τυφλή κι ωστόσο κωμικοτραγική, επιτρέποντας έτσι μια απελευθερωτική εκτόνωση μέσω του χιούμορ στο πλαίσιο ενός κατά τ’ άλλα ζοφερού σεναρίου. Το φως κατέχει κεντρική θέση σε πολλά από τα ζωγραφικά έργα της, αποτελώντας έναν συνδετικό κρίκο που συνδέει το έργο της με τον κινηματογράφο και την ιστορία της τέχνης. Φακοί, προτζέκτορες και άλλες απίθανες πηγές φωτός εκλύουν τεχνητές, παρεμβατικές φωτεινές δέσμες που στρέφονται πάνω στους χαρακτήρες αποκαλύπτοντας τη δράση τους και επιτείνοντας την αμηχανία που πηγάζει από τις αναπαριστώμενες σκηνές.

Από το 2007, η Madani δημιουργεί μικρού μήκους ταινίες κινουμένων σχεδίων με την τεχνική του stop motion, πολλές από τις οποίες παρουσιάζονται στην έκθεση. Κάθε μία από αυτές αποτελείται από 2.500 εικόνες ζωγραφισμένες με ταχύτητα και κινηματογραφημένες καρέ-καρέ. Στην αλληλουχία τους οι εικόνες αυτές πλάθουν έναν φανταστικό κόσμο που αποπνέει μια έντονη αίσθηση δυσφορίας και παραλόγου και μοιάζει πολύ με τον δικό μας πραγματικό κόσμο. Με μαύρο χιούμορ, δηκτική και πνευματώδης, η Madani εξερευνά τις κοινωνικές αναγωγές βασικών ανθρώπινων συναισθημάτων και νοητικών καταστάσεων όπως η αγωνία, ο θυμός, ο φόβος, η μοναξιά, η εγκατάλειψη, η εξάρτηση, η παράνοια, ο φθόνος και η λαγνεία.

Η έκθεση δανείζεται τον τίτλο της από τα ομότιτλα έργα της καλλιτέχνιδας. Δημιουργημένο ειδικά για το ΕΜΣΤ το έργο με τίτλο Shitty Disco (2014), απεικονίζει ένα μεταφυσικό νάιτ κλαμπ, έναν τόπο που ανήκει σ’ ένα μεταιχμιακό σύμπαν κάπου μεταξύ φαντασίας και εφιάλτη και παραπέμπει συγχρόνως στον κινηματογράφο, την τεχνολογία και τις διαφορετικές καταστάσεις της συνείδησης. Για την παρούσα έκθεση, η Madani έχει επίσης δημιουργήσει μια σειρά νέων τοιχογραφιών ειδικά για τον χώρο του Μουσείου που καλύπτουν τις τέσσερεις επιβλητικές κολώνες στο κέντρο του εκθεσιακού χώρου. Δύο έργα της ίδιας, μέρος της Δωρεάς Δ.Δασκαλόπουλου, περιλαμβάνονται στη νέα έκθεση της συλλογής του Μουσείου, που έχει τίτλο Women, together (ΓΥΝΑΙΚΕΣ, μαζί) και παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του 3ου ορόφου.

Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Κατερίνα Γρέγου

Επιμέλεια: Ιόλη Τζανετάκη

Εκθεσιακός χώρος: Ισόγειο

Το ΕΜΣΤ είναι κλειστό κάθε Δευτέρα, καθώς και: 1η Ιανουαρίου, 6η Ιανουαρίου, 25η Μαρτίου, 1η Μαΐου, Κυριακή του Πάσχα, 15η Αυγούστου, 28η Οκτωβρίου, 25η & 26η Δεκεμβρίου.