Αμοργός, Κουφονήσια, Πάρος, Σαντορίνη και Σύρος. Πέντε νησιά διασυνδεδεμένα μέσω του αρχιπελάγους του Αιγαίου και της κυκλαδικής κουλτούρας.

Το Δίκτυο Αρχιπέλαγος παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Αθήνα την πλούσια και πολυδιάστατη ναυτική παράδοση των Κυκλάδων μέσα από την έκθεση πολλαπλών μέσων Τέχνες της θάλασσας, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 4 Ιουλίου έως τις 21 Σεπτεμβρίου στο Goethe-Institut Athen.

Εγκαίνια & Προβολή Ι:
4 Ιουλίου, 20:30
Goethe-Institut Athen,

Επιμέλεια: Maurizio Borriello και Jacob Moe
Παραγωγή: Δίκτυο Αρχιπέλαγος σε συνεργασία με το Goethe-Institut Athen με την υποστήριξη του Costas M. Lemos Foundation, του Goethe-Institut Athen και του υπόλοιπου κύκλου υποστηρικτών του Δικτύου Αρχιπέλαγος

Η έκθεση ανιχνεύει τις συνδέσεις μεταξύ των θαλάσσιων αυτών κοινοτήτων του παρελθόντος και του σήμερα, μέσα από αρχειακό υλικό και σύγχρονη φωτογραφική, ηχητική και οπτικοακουστική τεκμηρίωση.

Σήμερα, τα νησιά του Αιγαίου βρίσκονται σε οριακό σημείο: η υποβάθμιση των φυσικών πόρων και η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς, που επιδεινώνονται από την ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη, συνιστούν άμεσες απειλές για την περιοχή. Τα τελευταία χρόνια, οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις για την αποτροπή της υπεραλίευσης έχουν οδηγήσει στην καταστροφή των καϊκιών μειώνοντας ραγδαία τον παραδοσιακό αλιευτικό στόλο από τη δεκαετία του 2000• εν τω μεταξύ, οι παράκτιες αλιευτικές κοινότητες λιγοστεύουν, ενώ ο η εξάπλωση ξενικών ειδών ψαριών, η αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας και η υπεραλίευση έχουν προκαλέσει δραματική μείωση των ιχθυαποθεμάτων. Καθώς η κοινωνία και το περιβάλλον υφίστανται αυτές τις επιταχυνόμενες αλλαγές, απαιτούνται νέα μοντέλα πολιτιστικής και περιβαλλοντικής δράσης.

Επισημαίνοντας τόσο την αξία και όσο και την επισφάλεια της ξυλοναυπηγικής, της αλιείας και της ναυσιπλοΐας στις Κυκλάδες, η έκθεση Τέχνες της θάλασσας στη Αθήνα καλεί το κοινό να αναπροσανατολίσει τις αισθήσεις του προς τη θάλασσα, προς ένα μέλλον που την περιλαμβάνει. Οι επισκέπτες της έκθεσης θα ανακαλύψουν ένα σύμπαν αντικειμένων, τοπίων, καϊκιών και πορτρέτων σε ιστορικές τοποθεσίες των νησιών, όπως το ναυπηγείο "Ταρσανάς" στη Σύρο, ο κόλπος του Αϊ-Γιάννη στην Πάρο, το καρνάγιο στην Αρμένη της Σαντορίνης, και τα ψαρολίμανα της Αμοργού και των Κουφονησίων. Στην έκθεση θα παρουσιαστεί επίσης ιστορικό υλικό από το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο Νάουσας (Συλλογή Όθωνα Κάπαρη) της Πάρου και από διάφορες ιδιωτικές συλλογές από τη Σύρο, την Αμοργό και τη Σαντορίνη.

Οι οπτικοακουστικές και φωτογραφικές αρχειακές εγκαταστάσεις που επιμελήθηκε ο ντοκιμαντερίστας Jacob Moe τονίζουν τον μεταβλητό χαρακτήρα του ιστορικού αρχείου, ενώ οι φωτογραφίες-ντοκουμέντα του εθνογράφου και ναυπηγού Maurizio Borriello επαναπροσδιορίζουν τα καρνάγια και τα θαλάσσια περιβάλλοντα των Κυκλάδων ως μελλοντικές πηγές τεχνικής και βιωματικής γνώσης.

Επισήμανση: Η έκθεση θα παραμείνει κλειστή κατά τον μήνα Αύγουστο

Στο πλαίσιο της έκθεσης, την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου, θα διεξαχθούν μια σειρά από ξεναγήσεις για το κοινό και ένα πρόγραμμα προβολών στο αίθριο του Goethe-Institut Athen.

Ξεναγήσεις: 
Ο Jacob Moe, συνεπιμελητής και διευθυντής του Δικτύου Αρχιπέλαγος, θα
πραγματοποιήσει δύο ξεναγήσεις, στις 19:30 και τις 20:00, όπου θα παρουσιάσει τις θεματικές και τα έργα της έκθεσης. Πώς διαμορφώθηκε η ναυτική ταυτότητα των Κυκλάδων κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα; Ποια η σημασία της
ξυλοναυπηγικής, της αλιείας και της ναυσιπλοΐας για τις τοπικές κοινότητες; Μπορούν οι παραδοσιακές πρακτικές και τέχνες να προσφέρουν απαντήσεις στις σύγχρονες κοινωνικές, περιβαλλοντικές και πολιτισμικές προκλήσεις;

Για τη συμμετοχή σας είναι απαραίτητη η προκράτηση θέσης έως τις 8 Σεπτεμβρίου Crafts of the Sea: Guided Tours (google.com)

Πρόγραμμα προβολής:

Στις 20:30, η ομάδα του Δικτύου Αρχιπέλαγος σας υποδέχεται στο αίθριο του
Goethe-Institut Athen για την προβολή δύο ντοκιμαντέρ που παρουσιάζουν τη
θαλάσσια ζωή σε διαφορετικά γεωγραφικά πλαίσια: Από το Αιγαίο Πέλαγος έως τη Θάλασσα Ανταμάν της Ταϊλάνδης και της Μιανμάρ, οι ταινίες αναδεικνύουν την περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της υπερ-παγκοσμιοποίησης, της τοπικής γνώσης και του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Τι μπορούμε να μάθουμε από τις διαφορετικές αυτές κοινότητες που αποκαλούν τη θάλασσα σπίτι τους;

• Κώστας Πράσινος: Πορτρέτο
Jacob Moe, Ελλάδα, 2024, 11′
Ο Κώστας Πράσινος, ένας ψαράς από τα Κουφονήσια, αφηγείται τις κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές που επηρέασαν τη ζωή του νησιού από τότε που
πρωτοξεκίνησε να σαλπάρει πριν από περίπου πενήντα χρόνια, αποκαλύπτοντας
μεθόδους, πεποιθήσεις και σοφά γνωμικά σχετικά με την παράκτια αλιεία στις
Κυκλάδες.

• Sailing a Sinking Sea Olivia Wyatt,
Μιανμάρ/Ταϊλάνδη, 2015, 65′
Οι Μόκεν της Μιανμάρ και της Ταϊλάνδης είναι μια ναυτική κοινότητα που
παραδοσιακά περνά οκτώ μήνες τον χρόνο σε ξύλινες βάρκες με αχυροσκεπή.
Πλήρως εξαρτημένοι από τη θάλασσα, ολόκληρο το σύστημα των πεποιθήσεών τους περιστρέφεται γύρω από το νερό. Σε ένα οπτικά και ακουστικά καθηλωτικό μωσαϊκό, οι μυθολογίες των Μόκεν και οι σύγχρονες πρακτικές αναδεικνύουν τη σοφία που αποκτάται από τη ζωή δίπλα στη θάλασσα.

Για τις προβολές δεν απαιτείται προκράτηση θέσης. Η συμμετοχή σε αυτή θα
πραγματοποιηθεί με σειρά προτεραιότητας.

Οι ταινίες θα προβληθούν με αγγλικούς υπότιτλους.

Μετά την προβολή θα ακολουθήσει δεξίωση στο αίθριο του Goethe-Institut.